آمنیوسنتز چیست؟

آزمایش آمنیوسنتز در دوران بارداری انجام می گیرد و برای انجام آن پزشک با به کارگیری یک سوزن بلند و نازک، مقداری از مایع آمنیون موجود در کیسه آمنیوتیک( این کیسه اطراف جنین را احاطه کرده است) را جهت بررسی جمع آوری می کند تا از طریق آن آزمایش را انجام بدهد.

اطلاعاتی درباره ی سلامت نوزاد و خطرات و اختلالات جنینی بدست آورد.

مایع آمنیون برداشته شده از رحم مادر، در مدت زمان کمی جبران میشود.

از این آزمایش برای فهمیدن ناهنجاری های ژنتیکی نوزاد و انواع بیماری های خطرناک ژنتیکی مانند بیماری سندرم داون، فیبروز کیستیک، اسپینا بیفیدا و … استفاده می کنند.

آزمایش آمنیوسنتز را به همه مادران توصیه نمی کنند بلکه مادرانی که شرایط خاص دارند فقط این آزمایش را انجام می دهند.

هدف از آزمایش آمنیوسنتز

هدف از آزمایش آمنیوسنتز
هدف از آزمایش آمنیوسنتز

آزمایش آمنیوسنتز را برای بررسی کردن اختلالات ژنتیکی و انواع مشکلاتی که می تواند برای جنین رخ بدهد استفاده می‌ کنند تا درباره سلامت جنین اطمینان لازم حاصل گردد.

از جمله اطلاعات دیگری که با استفاده از این آزمایش می توان بدست آورد، جنسیت جنین است.

چه کسانی باید آمنیوسنتز انجام بدهند؟

از جمله کسانی که باید آمنیوسنتز انجام بدهند می توان موارد زیر را بیان کرد:

  • خانم های که سنی بالای ۴۰ سال دارند.
  • خانم هایی که در خانواده خود دارای سابقه ناهنجاری های کروموزومی از جمله سابقه بیماری سندرم داون و … هستند.
  • خانواده هایی که یکی از فرزندانشان دارای ناهنجاری های کروموزومی است.
  • خانم هایی که در سونوگرافی های انجام داده نتایج غیر طبیعی را حاصل کرده اند.

چه کسانی نباید آمنیوسنتز را انجام دهند؟

بعضی از خانم ها نیاز به انجام آزمایش آمنیوسنتز ندارند و یا نباید برای انجام این آزمایش اقدام کنند از جمله:

  • خانم هایی که دارای خطر سقط بالا هستند نباید آزمایش آمنیوسنتز را انجام بدهند.
  • خانم هایی که در خانواده خود و در میان فرزندانشان هیچ یک از علائم و خطرات مربوط به اختلالات ژنتیکی وجود ندارد لازم نیست که آمنیوسنتز را انجام بدهند.
  • انجام این آزمایش در هفته های اول بارداری امکان پذیر نیست و حتما باید بعد از هفته ۱۵ آزمایش آمنیوسنتز را انجام داد زیرا که پیش از آن خطراتی برای جنین ایجاد میشود پس افرادی که در هفته های اول بارداری هستند نباید این آزمایش را انجام دهند.
  • کسانی که دارای سابقه ناقص در آمنیوسنتز هستند، به طوری که در بارداری قبلی خود دچار مشکل شده باشند و به دلیل آمنیوسنتز نقص پیدا کرده باشد.
مطالعه بیشتر:  بیوپسی یا بافت برداری چیست؟

نحوه انجام آمنیوسنتز

نحوه انجام آمنیوسنتز
نحوه انجام آمنیوسنتز

برای انجام این آزمایش، پزشک در ابتدا شکم مادر را با مواد ضد عفونی تمیز می کند تا از عفونت کردن آن جلوگیری کند و پس از اینکه با دستگاه سونوگرافی مکان و موقعیت جنین را بررسی کرد به مدت ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت حدود ۳۰ میلی لیتر مایع آمنیون را با یک سوزن بلند، باریک و بسیار نازک از درون رحم مادر خارج می کند و آن را برای تکنسین های آزمایشگاه می فرستد تا آنها آن را برای انوع مختلف بیماری های ژنتیکی آزمایش کنند.

این آزمایش بدلیل نازک بودن سوزن معمولا دردی ندارد به همین دلیل نیازی برای به بی حس کردن وجود ندارد‌.

بهترین زمان انجام آمنیوسنتز

آزمایش آمنیوسنتز را باید قبل از تولد نوزاد انجام داد و به دلیل کمتر شدن ریسک خطرات در دوران بارداری این آزمایش را در سه ماه دوم و معمولا یکبار بین هفته ۱۵ تا ۱۸ ام بارداری انجام می دهند.

کسانی که آمنیوسنتز را پیش از ۱۴ هفتگی انجام می دهند دچار عوارض و خطرات جدی میشوند.

اما بهترین زمان برای انجام آزمایش آمنیوسنتز بین هفته ۱۴ تا ۲۰  می باشد زیرا در این دوران حجم مایع آمنیوتیک کافی می باشد.

آمادگی قبل از آمنیوسنتز

برای قبل از آمنیوسنتز اقدامات خاصی نیاز نمی باشد.

بعضی از پزشکان برای کسانی که پیش از ۲۰ هفتگی هستند توصیه می کنند که قبل از آزمایش، مثانه پر باشد و از چند ساعت قبل از آن بیمار مایعات بنوشد و دفع نکند زیرا که انجام آزمایش آمنیوسنتز با مثانه پر راحت تر صورت می گیرد و همچنین از رحم حمایت می‌ کند.

اما کسانی که بعد از هفته ۲۰ بارداری این آزمایش را انجام می دهند باید دارای مثانه خالی باشند چون احتمال آسیب و سوراخ شدن وجود دارد و با مثانه خالی ریسک آن را می توان به حداقل رساند.

چند روز بعد از آمنیوسنتز خطر سقط وجود دارد؟

چند روز بعد از آمنیوسنتز خطر سقط وجود دارد؟
چند روز بعد از آمنیوسنتز خطر سقط وجود دارد؟

در همه افراد تا دو دوز بعد از انجام آزمایش آمنیوسنتز خطراتی از جمله لکه بینی، خطر سقط و آبریزش وجود دارد اما در خانم هایی که قبلا سابقه و خطر سقط جنین داشته اند ریسک این خطر افزایش پیدا می کند.

مطالعه بیشتر:  بیوپسی پروستات درد دارد؟

آمنیوسنتز به طور مستقیم باعث سقط جنین نمیشود به همین دلیل امکان دارد که این خطر از طریق عفونت و تحریک رحمی که از آزمایش بوجود می آید ایجاد شود.

هزینه آزمایش آمنیوسنتز

هزینه انجام آزمایش آمنیوسنتز بالا بوده و قیمت ثابتی ندارد زیرا که هزینه این آزمایش بستگی به نوع آن داشته و قیمت آن نیز متفاوت و متغیر می باشد.

مدت زمانی که برای نتیجه تست آمنیوسنتز صرف میشود روی هزینه آن تاثیر ندارد.

اگر به همراه آزمایش آمنیوسنتز آزمایش های ژنتیکی و کروموزومی دیگری نیز گرفته شود هزینه آن جداگانه گرفته شده و در صورت تقبل نکردن هزینه آنها توسط بیمه، مبلغ هر کدام از آنها بصورت آزاد گرفته می‌شود.

مراقبت های بعد از آمنیوسنتز

  • پس از انجام تست آمنیوسنتز مادر بهتر است که حدوداً نیم ساعت در داخل کلینیک استراحت کند و هیچ حرکتی نکند.
  • مادر در صورت داشتن عواملی مانند لکه بینی، آبریزش و احتمال سقط جنین بهتر است که حدوداً دو روز در منزل استراحت کند اما کسانی که قبلا سابقه سقط و خونریزی داشته اند بهتر است که یک مدت بیشتر از خانم های دیگر استراحت کنند.

مراقبت های دیگری نیز بجز استراحت کردن وجود دارد که ما آنها را برای شما عنوان می کنیم:

  • در صورت تجویز کردن دکتر می توان از شیاف و قرص برای جلوگیری از درد استفاده نمود.
  • باید از آنتی بیوتیک به مدت هر هشت ساعت یکبار در روز استفاده کرد.
  • بعد از انجام آزمایش آمنیوسنتز بهتر است از حمام رفتن تا چهار روز پرهیز کرد.
  • باید شیر و غذای مغذی را در روز مورد استفاده قرار داد.
  • از غذا های کم حجم و سبک به مدت یک هفته استفاده شود.
  • برای یک هفته از حبوبات در غذا استفاده نشود.

آمنیوسنتز چقدر دقیق است؟

دقت در آزمایش آمنیوسنتز حدود ۹۹.۴ است که گاهی اوقات نتیجه آزمایش به دلیل خطا و مشکلات فنی و مشکلاتی در جمع آوری مایع آمنیوتیک یا رشد نکردن سلول های جمع آوری شده برای کشت ناموفق می باشد.

طرز خوابیدن بعد از آمنیوسنتز چگونه است؟

بعد از انجام آمنیوسنتز پزشک توصیه می کند که از انجام فعالیت های فیزیکی شدید بپرهیزید و تا حد امکان فعالیت فیزیکی خود را کم کنید و تا حد امکان استراحت کنید.

مطالعه بیشتر:  آنژیوگرافی رحم

بعد از آمنیوسنتز امکان وجود درد در کمر و شکم وجود دارد که شباهت زیادی به دردهای قائدگی و خونریزی رحم دارد که در دو روز ابتدایی بعد از انجام آمنیوسنتز رخ می دهد.

موقع استراحت و خوابیدن باید ترجیحا زیر کمر و پاهایتان از بالشت نرم استفاده کنید و روی شکم نخوابید.

تغذیه بعد از آمنیوسنتز

تغذیه بعد از آمنیوسنتز
تغذیه بعد از آمنیوسنتز

بعد از انجام آزمایش آمنیوسنتز حتما در مورد تغذیه خود با پزشکتان مشورت کنید چون واکنش بدن هر فرد بعد از انجام آزمایش با دیگری فرق می کند.

شما می‌ توانید موارد زیر را در مورد تغذیه خود رعایت کنید؛

  • از زعفران در غذایتان استفاده نکنید.
  • از شیر و لبنیات کم چرب استفاده کنید.
  • از نوشیدنی های کافئین دار استفاده نکنید.
  • از غذاهای آبکی مثل سوپ و آش بدون حبوبات استفاده کنید.
  • از مصرف غذاهای فست فودی و کنسروی اجتناب کنید.

مزایای آمنیوسنتز

تست آمنیوسنتز مزایای زیادی دارد مثل:

  • تشخیص دقیق مشکلات ژنتیکی مثل سندروم های کروموزومی و بیمارهای ژنتیکی و ترشحات آنزیمی و بقیه مشکلات مربوط به جنین با بررسی کردن سلول های جنینی موجود در نمونه آمنیون
  • بررسی سلامت و رشد و تکامل جنین
  • آرامش خاطر خانواده از سلامت و رشد مناسب جنین

معایب آمنیوسنتز

از معایب آزمایش آمنیوسنتز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اگر آمنیوسنتز زودتر از موعد انجام شود باعث آسیب دیدگی جنین می شود.
  • عفونت
  • التهاب و فیبروم رحم
  • خونریزی کردن و کبود شدن ناحیه ای که آمپول وارد شده است.
  • وارد شدن آسیب به جنین
  • سقط شدن جنین و آندومتریوز
  • زایمان زودرس
  • دیسترس تنفسی
  • ناهنجاری های جسمی
  • انقباضات رحمی، کمردرد، احساس ناراحتی و تنگی نفس

نحوه خواندن برگه آمنیوسنتز

تفسیر و خواندن برگه آزمایش آمنیوسنتز معمولا باید توسط پزشک صورت بگیرد که معنای هر نتیجه را به خوبی برایتان توضیح دهد که آیا نتایج طبیعی هستند یا نیاز به اقدام خاصی است.

از هر ۱۰۰ نفر  ۹۸ نفر دارای تست مثبت هستند.

کلمه نرمال یعنی جنین مشکلی ندارد و سالم است و همه چیز در حالت طبیعی است.

مثبت شدن آزمایش نیز یعنی جنین به یکی از ناهنجاری ها یا اختلالات ژنتیکی مبتلاست و پزشک و مادر باید راجع به آن تصمیم گیری کنند.

تصویر دکتر محمد صادق کشمیری

دکتر محمد صادق کشمیری

من دکتر محمد صادق کشمیری متولد 20 اردیبهشت 1353 فوق تخصص قلب و عروق، متخصص داخلی و فلوشیپ اینترونشن کاردیولوژی

4 پاسخ

    1. سلام خدمت شما همراه گرامی
      آمنیوسنتز معمولاً به زنان بارداری که در سنین بالاتر هستند (بیش از 35 سال)، سابقه خانوادگی ناهنجاری‌های ژنتیکی دارند، یا در نتیجه غربالگری‌های اولیه احتمال ناهنجاری‌های جنین مشخص شده باشد، توصیه می‌شود.
      پزشک بر اساس شرایط خاص هر فرد، این تست را پیشنهاد می‌کند.

    1. سلام به شما.
      آمنیوسنتز معمولاً بین هفته‌های 15 تا 20 بارداری انجام می‌شود.
      در این زمان میزان مایع آمنیوتیک کافی است و جنین به اندازه‌ای بزرگ شده که نتایج قابل اعتمادتر باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *