تاریخچه ی آنژیوگرافی

این روش درمانی برای بار اول در دانشگاه لیبسون، توسط پزشکی پرتغالی با تخصص مغز و اعصاب به اسم Egas Moniz مورد بررسی قرار گرفت.

هدف او تشخیص دادن انواع تومورها، بیماری ها و ناهنجاری های شریانی با استفاده از آنژیوگرافی بود.

او با استفاده از تکنیک اشعه X متضاد، سعی در تشخیص این بیماری ها داشت.

اولین بار در سال ۱۹۲۷ در لیبسون، اولین آنژیوگرافی مغز را انجام داده اند و این تکنیک توسط پرتغالی ها در لیبسون گسترش پیدا کرد.

برای تشخیص های آناتومیکی و همچنین بدست آوردن اطلاعات فیزیولوژیکی همچون فشار خون، از آنژیوگرافی استفاده می کنند.

با استفاده از این روش می توان بیماری های ناشی از فشار خون و بیماری های شایع قلبی عروقی را ارزیابی کرد.

برای اولین های روش آنژیوگرافی، با استفاده از تروکارهای تیز، یک‌ لومن برای کاتتر ایجاد کرده تا آن را به سمت رگ مورد نظر ارسال و هدایت کنند.

اما این روش باعث عفونت ناشی از برش و همچنین خونریزی میشد.

در نتیجه در سال ۱۹۵۲ با استفاده از روش سلدینگر امنیت لازم را برای رگ نگاری به خصوص برای عروق فمورال افزایش دادند.

زیرا در این روش اندازه سوراخی که ایجاد می کردند بسیار کوچک بوده و میزان  خونریزی و عفونت را بسیار کاهش می داد.

در روش سلدینگر، محل رگ را بوسیله ی سونوگرافی مشخص می کنند و با تروکار محل را سوراخ کرده و سیم راهنما را وارد می کنند.

سپس تروکار را خارج کرده و با استفاده از سیم راهنما، کاتتر و غلاف را وارد می کنند و ماده ی کنتراست برا تصویر برداری را تزریق می کنند.

در سال ۱۹۵۸ در آزمایشگاهی در بیمارستان اوهایو، پزشکی متخصص به نام Sones به صورت تصادفی در حین تصویربرداری مقداری از رنگ را در عروق کوچک بیمار مورد نظر تزریق می کند و این کار نه تنها باعث اسپاسم در قلب نشد و خطری بیمار را تهدید نکرد.

بلکه باعث تولد تصویربرداری از قلب، به صورت مدرن نیز شد.

در آن دوره پزشکان بدون دیدن عروق کرونر نمی توانستند حملات قلبی بیمارها را ارزیابی کنند و متوجه عروق مسدود شده ی بیمارشوند.

در نتیجه با کشف این تکنیک به وسیله Sones، دیگر متخصصان به راحتی می توانستند شریان های مسدود شده ی قلب را دیده و در صورت ضرورت اقدامات لازم را برای  مداوای آن بیمار انجام دهند.

انواع آنژیوگرافی

آنژیوگرافی کرونری

عروق کرونری رگ هایی هستند که خون همراه اکسیژن را به قلب منتقل می کنند.

برای اینکه قلب بتواند عملکرد پمپ کردن خون به همه ی بدن را به خوبی انجام دهد باید به اندازه ی کافی اکسیژن ذخیره شده داشته باشد.

دو سرخرگ کرونر، در ابتدای سرخرگ آئورت  بالای قلب قرار دارند.

خون از بطن چپ خارج شده و به سرخرگ آئورت که سرخرگ اصلی بدن است می رود و سپس از آنجا به سرخرگ های کرونر که به سرخرگ های کرونر چپ و راست معروف هستند رفته و به عمق عضله های قلب رفته و اکسیژن را به آن ها منتقل می کنند.

چون در شرایط طبیعی و عادی داخل دیواره های رگ ها و سرخرگ ها انعطاف پذیری خوبی وجود دارد که موجب حرکت راحت خون میشود.

بعضی اوقات به دلیل وجود ذرات چربی و جمع شدن آنها در دیواره ی رگ ها، عروق دارای رسوب شده و انسداد پیدا می کنند‌.

زمانی که دو تا از سرخرگ‌های کرونری که خونرسانی به قلب را انجام می دهند دچار انسداد بشوند می‌گویند که فرد دچار بیماری عروقی کرونری شده است.

با جمع شدن این رسوبات در سرخرگ ها، دیگر جریان خون به خوبی صورت نمی گیرد و باعث میشود که فرد دچار حمله ی قلبی یا آنژین شود.

در آنژیوگرافی کرونری پزشکان متخصص با استفاده از وارد کردن و پر کردن رگ از ماده ی حاجب، رگ را به خوبی مورد بررسی قرار می دهند و این آنژیوگرافی را از طریق رگ های موجود در دست یا پا انجام می دهند.

آنژیوگرافی مغزی

انجام آنژیوگرافی مغزی برای شناسایی کردن مشکلات عروقی مغزی به کار می رود. در موارد زیر پزشک انجام این آنژیوگرافی را تجویز می کند:

• در صورت غیر طبیعی بودن رگ های خونی
• در صورت تنگ بود شریان های مغزی
• در صورت آنوریسم مغزی به دلیل پارگی دیواره های شریان ها یا ضعیف شدن آن ها
• در صورت باریک شدن شریان های مغزی
• در صورت وجود نا هنجاری هایی در انتقال جریان خون به مغز
• در صورت وجود داشتن التهابات در رگ ها
• در صورت وجود تومور مغزی
• در صورت داشتن لخته خون
• در صورت وجود پارگی در دیواره های شریان ها
• در صورت سکته مغزی
• در صورت لکنت زبان گرفتن بیمار
• درصورت تاری دید گرفتن و دو بینی گرفتن بیمار
• درصورت سردرد های شدید و سرگیجه های زیاد و سیاهی رفتن چشم ها
• برای بررسی کردن شریان های مغزی قبل از عمل های جراحی
• برای کسب اطلاعات بیشتر درزمینه ی چگونگی جریان خون به تومورهای مغزی

مدت زمان لازم برای انجام  آنژیوگرافی مغزی بین عمل بین یک تا سه ساعت می باشد.

آنژیوگرافی ریوی

در آنژیوگرافی ریوی، جریان خونی داخل عروق ریوی را مورد بررسی قرار می دهند و از آن ها عکس می گیرند.

با به کارگیری این روش لخته های خون موجود در ریه ها که اصطلاحا آمبولی ریه گفته میشود شناسایی می شوند.

در این روش در رگ های خونی موجود در کشاله ی ران و یا بالای آرنج بیمار، لوله ی کاتتر را قرار می دهند و به محلی که می خواهند بررسی کنند منتقل می کنند و سپس ماده کنتراست را تزریق کرده و از طریق آن شریان های ریوی را مورد بررسی قرار می دهند.

این آنژیوگرافی برای بررسی شریان های منتهی شده به ریه و عروق خونی ریه مورد استفاده قرار می گیرد تا میزان فشار عروق خونی که خون را به ریه منتقل می کنند را ارزیابی کرده و مشکلات ریوی موجود را شناسایی کنند.

در صورت وجود موارد زیر پزشک آنژیوگرافی ریوی را تجویز می کند:

• برا بررسی کردن رگ های خونی که برآمده شده اند به کار می رود.
• در صورت وجود شریان های غیر طبیعی متصل به ورید از این روش استفاده می کنند‌.
• برای بررسی وجود لخته خون و درمان آن از آنژیوگرافی ریوی استفاده می کنند.
• برا اینکه میزان انتقال خون به ریه ها را بررسی کنند، کاربرد دارد.

آنژیوگرافی ریوی روشی منتخب برای تشخیص آمبولی ریه است زیرا به راحتی در دسترس همه است و زمان تصویربرداری با استفاده از آن کوتاه است و نتیجه تصویر برداری بسیار دقیقی را ارائه می دهد.

از نتایج آنژیوگرافی ریوی می توان به موارد زیر دست پیدا کرد:

• ممکن است رنگ به صورت یک دست و هموار در عروق جریان داشته باشد و هیچ گونه انسداد و یا لخته ای وجود نداشته باشد، که این نشانه ی طبیعی بودن عروق ریوی است.
• ممکن است آنژیوگرافی ریوی نشان دهنده وجود توموری در عروق خونی باشد که نمی گذارد جریان ها به خوبی صورت بگیرد.
• ممکن است دیواره ی رگ خونی دارای برآمدگی باشد و از طریق آنژیوگرافی ریوی به خوبی قابل مشاهده است.
• انسداد موجود در رگ ها را نشان می دهد.
• و همچنین مشکلات مادر زادی موجود در انشعابات عروقی با این روش قابل مشاهده است.

آنژیوگرافی عروق محیطی

عروق محیطی شامل سیاهرگ‌ها و شریان هایی است که باعث گردش خون در دست ها و پاها میشود.

بیماری عروق محیطی به بیماری گفته میشود که روی شریان های محیطی (بجز عروقی که وظیفه ی انتقال خون به قلب و مغز را دارد) تاثیر گذاشته و باعث ضخیم شدن و سفت شدن شریان ها شده و نمی گذارد خون به خوبی جریان داشته باشد.

این بیماری می تواند شریان های کوچک و بزرگ را درگیر کند که پزشکان با استفاده از آنژیوگرافی عروق محیطی بهترین روش درمان  برای این گرفتگی ها را انتخاب می کنند.

از علت های بیماری عروق محیطی می توان به آترواسکلروز اشاره کرد که باعث رسوب چربی و انسداد رگ ها میشود و دلیل آن داشتن فشار خون بالا، سیگار کشیدن فرد بیمار، دیابت و داشتن کلسترول بالا می تواند باشد.

علت های دیگر این بیماری شامل چاقی بیش از حد فرد، تحرک کافی نداشتن، سن، جنسیت و سابقه ی خانوادگی می باشد.

تروما، یکی از دلایل ابتلا به بیماری عروق محیطی است، که از آسیب رسیدن به باز یا پا به وجود می آید که موجب آسیب به رگ های خونی میشود.

پزشک با استفاده از آنژیوگرافی عروق محیطی شریان ها نگاه کرده و عروق مسدود شده را مورد بررسی قرار می دهد و متناسب با شرایطی که دارد برای روش مداوای رگ های مسدود شده تصمیم گیری می کند.

آنژیوگرافی کلیه

در این روش رگ‌های خونی موجود در کلیه را از لحاظ انسداد و یا ناهنجاری تاثیر گذار بر خونرسانی، مورد بررسی قرار می دهند.

از طریق اشعه ی ایکس، رگ های خونی کلیه را مشاهده کرده و بیماری هایی از جمله آنوریسم، فیستول و همچنین وجود لخته خون در کلیه و میزان بالای فشار خون را بررسی و شناسایی می کنند.

کلیه ی اهدا کنندگان و گیرندگان را قبل و بعد از اهدا، از طریق این روش مورد ارزیابی قرار می دهند.

با استفاده از آنژیوگرافی کلیه رگ‌ها را مورد بررسی قرار می دهند تا چنان چه مشکلی در جریان خون وجود دارد شناسایی شده و درمان شود.

اگر فرد دارای فشار خون بالا باشد ممکن است پزشک برای بررسی این علت، آنژیوگرافی کلیه را تجویز کند و همچنین برای بیمارانی که دارای شریان های ملتهب و بسته در کلیه هستند نیز آنژیوگرافی کلیه انجام میشود.

تومورهای موجود در شریان های کلیه نیز از طریق این روش قابل ارزیابی و بررسی هستند.

آنژیوگرافی پانکراس

پانکراس غده ای در بدن و بخشی از سیستم گوارشی انسان است که دو بخش برون ریز و درون ریز دارد و پشت معده قرار دارد.

از جمله بیماری های پانکراس که نیاز به انجام آنژیوگرافی پانکراس دارد، می توان به سرطان‌ پانکراس اشاره کرده که از طریق ورود کاتتر و تزریق مایع و عکس برداری، رگ های منتهی به پانکراس را بررسی کرده و وجود تومورهای سرطانی در پانکراس را مورد بررسی قرار می دهند.

آنژیوگرافی آنوریسم

آنوریسم‌مغزی به نوعی بیرون زدگی در دیواره های شریان‌های مغزی گفته میشود که به خاطر ضعف در جداره های شریان های مغزی می باشد.

با بالارفتن میزان فشار خون این ضعف می تواند باعث پارگی و همچنین خونریزی در مغز شود.

این خونریزی به صورت سردرد ناگهانی خود را نشان می دهد.

پزشکان از طریق آنژیوگرافی آنوریسم به بررسی شریان ها و این پارگی ها می پردازند تا چنان چه فرد دچار خونریزی شده اقدامات لازم را برای درمان او انجام دهند.

آنژیوگرافی شریان کاروتید

محل قرار گرفتن شریان های کاروتید در دو طرف گردن است و از شریان هایی هستند که خون را به مغز می رسانند.

چنان چه این شریان ها دارای انسداد و گرفتگی شوند از طریق آنژیوگرافی می توانند آن ها را بررسی کرده و به صورت عکس دیده و سپس تحت درمان قرار دهند.

آنژیوگرافی شریان ساب کلاو

شریان ساب کلاوین‌ یکی از شاخه های نشئت گرفته از شریان آئورت است و سرخرگی‌ است که در قفسه سینه قرار دارد.

کار آن تغذیه کردن اندام های فوقانی است.

تعدادی از شاخه های این سرخرگ‌ به گردن و همچنین مغز می روند.

به شریان ساب کلاوین، سرخرگ زیرترقوه ای نیز می گویند.

پزشکان متخصص با استفاده از آنژیوگرافی شریان ساب کلاو، شریان ها را از لحاظ انسداد و غیر طبیعی بودن مورد ارزیابی قرار می دهند تا چنانچه مشکلی در جریان خون وجود دارد اقدامات لازم را جهت برطرف کردن آن انجام دهند‌.

آنژیوگرافی شریان ریوی

شریان ریوی شاهرگی‌ است که وظیفه ی حمل خون بدون  اکسیژن از قلب به ریه را بر عهده دارد.

با استفاده از آنژیوگرافی شریان ریوی اگر لخته خونی در این شریان‌ها وجود دارد پیدا شده و از آن عکس برداری می کنند و چنان چه اقداماتی برای درمان لازم باشد را انجام می دهند.

آنژیوگرافی جوف فوقانی

سیاهرگی است که در قسمت بالایی قلب واقع شده و سیاهرگ‌های بازویی سری چپ و راست باعث تشکیل آن میشوند و کار آن حمل کردن خون هایی است که از سر و بازوها بر می گردد.

با استفاده از آنژیوگرافی جوف فوقانی، پزشکان مسیر این شریان ها را تحت بررسی قرار می دهند.

قسمت هایی که دارای انسداد شده را می بینند و هر تدابیری که برای رفع این انسداد لازم هست را انجام می دهند.

آنژیوگرافی جوف تحتانی

سیاهرگی است که خون داخل نواحی تحتانی بدن را حمل کرده و به دهلیز راست بر می گرداند.

نواحی تحتانی شامل شکم، لگن و تمام اندام های تحتانی می باشد.

انسداد ایجاد شده در این سیاهرگ‌ها باعث میشود خونرسانی به خوبی انجام نگیرد و پزشکان متخصص با توجه به علائمی که بیمار دارد انجام آنژیوگرافی جوف تحتانی را تجویز می کنند تا مسیری از رگ‌ که انسداد دارد را ببینند.

آنژیوگرافی ورید کبدی

سیاهرگی است که خون را از روده و طحال به کبد منتقل می کند و مواد مغذی را از روده به سمت کبد حمل می کند.

با انجام آنژیوگرافی ورید کبد، چنان چه فرد بیمار دارای تومور و یا گرفتگی در شریان های ورید کبد شود، پزشک متخصص آن را مشاهده می کند و تصمیمات مورد نیاز در جهت درمان را می گیرد.

آنژیوگرافی ورید کلیوی

ورید کلیوی سیاهرگی است که خون کلیه را خالی می کند و حمل کننده ی خون تصفیه شده توسط کلیه هستند.

گرفتگی موجود در سیاهرگ کلیوی که ترومبوز نام دارد و سندرم فندق شکن را از طریق انجام آنژیوگرافی ورید کلیه مورد ارزیابی قرار می دهند.

آنژیوگرافی ورید پانکراس

ورید پانکراس همان سیاهرگ پانکراس است که وظیفه ی حمل خون از پانکراس را به عهده دارد.

پانکراس باعث تنظیم قند خون و هضم بهتر غذا میشود و آنزیم های گوارشی را تولید می کند.

پانکراس یا همان لوزالمعده هورمون انسولین و گلوکاگون را تولید و در خون آزاد کرده و از طریق سیاهرگ‌ها به قسمت های دیگر انتقال می دهد.

چنان چه این سیاهرگ ها دارای گرفتگی شوند عملکرد پانکراس با مشکل مواجه میشود.

انجام آنژیوگرافی ورید پانکراس برای بررسی این مشکلات صورت می گیرد.

آنژیوگرافی ورید آنوریسم

ورید آنوریسم، سیاهرگی است که چنانچه دچار پارگی، گرفتگی و یا گشاد شدن شود و در انتقال خون و اکسیژن با مشکل مواجه شود باعث میشود که فرد بیمار هوشیاری درستی‌ نداشته باشد.

با انجام آنژیوگرافی ورید آنوریسم، گرفتگی ها و پارگی ها مشخص شده و برای درمان بیمار اقدامات لازم صورت می گیرد.

چرا از آنژیوگرافی استفاده می کنند؟

آنژیوگرافی روشی است که از آن برای مشاهده کردن رگ های خونی استفاده می کنند.

مشاهده ی رگ ها با استفاده از تصویربرداری معمولی به وسیله ی اشعه ی X به خوبی امکان پذیر نیست.

بنابراین با تزریق کردن رنگ هایی به رگ های خونی بیمار، باعث برجسته شدن رگ ها شده و پزشک متخصص به راحتی می توانند هر مشکلی که وجود دارد را ببیند و تلاش خود را در جهت رفع آن مشکل بکند.

در آنژیوگرافی کرونری‌، از شریان های قلبی، عکس اشعه ی X می گیرند و شدت بیماری قلبی را نشان می دهند و به پزشک در بررسی و تشخیص بیماری قلبی شخص بیمار، کمک بسیاری می کند.

با استفاده از این تکنیک، امروزه میزان انجام عمل قلب باز به نسبت زیادی کاهش پیدا کرده است.

در آنژیوگرافی با استفاده از ماده ی حاجب (ماده ای است که از خود پرتوزایی می کند) و اشعه ی ایکس، وضعیت دقیق رگ‌های خونی مشخص میشود و می توانند آن را ببینند.

با توجه به وضعیت رگ ها، چنانچه رگ دچار تنگی شده باشد با استفاده از فنر و یا بالنی‌ کوچک رگ را باز کنند تا جریان خون در رگ به حالت اولیه و طبیعی خود برگردد.

و اگر رگی خونریزی غیر طبیعی داشته باشد می توانند با به کار بردن روش آنژیوگرافی آن را دیده و مسدود کنند تا خونریزی نداشته باشد.

پس با بکار بردن تکنیک آنژیوگرافی موارد زیر را تحت بررسی قرار می دهند:

• جهت بررسی گرفتگی عروق خونی
• نارسا بودن شریان های قلبی و عروقی
• بررسی آنوریسم مغزی
• بررسی علت درد در قفسه ی سینه
• مسدود شدن شریان هایی که خون ریه را تامین می کنند.
• مسدود شدن شریان هایی که به کلیه خونرسانی می کنند.

تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی چیست؟

آنژیوگرافی ثبت و آنالیز پزشکی رگ خونی است که به درستی کار نمی کند.

آنژیوپلاستی فرآیند باز کردن انسداد رگ یا شریان مسدود شده است.

آنژیوگرافی با دستگاه تخصصی اشعه ایکس و ید و آنژیوپلاستی با کاتتر بالون انجام می شود.

طول عمر بیماران آنژیوپلاستی نسبتا طولانی است و این روش در بهبود جریان خون به قلب و تسکین علائم انسداد عروق مانند درد قفسه سینه (آنژین صدری) بسیار موثر است.

چه علائمی باعث می‌شود که پزشک آنژیوگرافی را تجویز کند؟

• بروز علائم بیماری عروق کرونر، مانند درد قفسه سینه
• درد در قفسه سینه، فک، گردن یا بازو
• درد جدید یا فزاینده قفسه سینه
• نقایص مادرزادی قلبی
• نتایج غیرطبیعی در تست استرس (تست ورزش)
• سایر مشکلات عروقی یا آسیب قفسه سینه
• مشکلات دریچه قلب

کاندیدهای استفاده از انژیوگرافی

بیمارانی که دارای موارد زیر باشند نیاز به استفاده از آنژیوگرافی پیدا می کنند:

• افرادی که در زمینه ی عروق کرونری دارای مشکل هستند و در قفسه ی سینه شان درد احساس می کنند.
• افرادی که به صورت مادرزادی در قلب خود دارای نواقص و اختلالاتی هستند.
• افرادی که با انجام آزمایشات‌ غیر تهاجمی استرس قلب، نتیجه طبیعی نگرفته باشند.
• افرادی که در رگ‌های خونی خود، علائمی از بیماری را مشاهده می کنند‌.
• افرادی که دریچه های قلبشان دارای مشکل باشد.

برای انجام آنژیوپلاستی باید قلب بیمار از نظر سلامتی در وضعیت خوبی قرار داشته باشد و شرایط خطرناکی برای بیمار وجود نداشته باشد و اینکه محلی که عروق دچار گرفتگی شده اند، با استفاده از این روش، قابل درمان باشد.

مزایای انجام آنژیوگرافی

برای تشخیص درست بیماری و درمان کردن آن، استفاده از فرایند آنژیوگرافی بسیار دارای اهمیت است و شامل مزایایی از جمله موارد زیر می باشد:

• به دکتر در زمینه ی تشخیص بیماری قلبی عروقی بسیار کمک می کند.
• کمک می کند که پزشک معالج بهترین و موثر ترین روش را جهت درمان بیماری به کار ببرد.
• دارای میزان عوارض کمتری نسبت به روش های قبلی و قدیمی تر می باشد و برای بیمار روشی موثر تر است.
• در مقایسه با جراحی باز بسیار خطر کمتری برای بیمار دارد.
• دوره نقاهت این روش درمانی بسیار کمتر از روش جراحی باز است.
• به راحتی در هر بیمارستان و به وسیله ی هر پزشک متخصصی قابل انجام است.
• نسبت به عمل جراحی باز هزینه ی کمتری را برای بیمار دارد.

مراحل انجام آنژیوگرافی

اقدامات قبل از آنژیوگرافی

• ابتدا قبل از شروع آنژیوگرافی باید قلب بیمار با استفاده از ام آر آی یا سی تی اسکن تصویربرداری شده تا مشکلات قلبی مشخص شوند.
• از بیمار آزمایش خون گرفته میشود تا وضعیت بدن او را در مقابل لخته شدن خون بدانند.
• ۸ ساعت قبل از انجام آنژیوگرافی بیمار باید از خوردن غذا و نوشیدنی خودداری کند و مایعات لازم به صورت وریدی به بدن فرد بیمار تزریق میشوند.
• باید شرح حالی کامل از بیمار گرفته شود که علت مراجعه اش به دکتر چه بوده و چه مشکلی داشته است و اینکه آیا قبلا هم درزمینه قلبی وعروقی مشکلی داشته یا خیر؟
• چنان چه بیمار داروی خاصی را مصرف می کند باید اطلاع داده شود چون بعضی از داروها خطر خونریزی را افزایش می دهند.
• اگر بیمار دارای حساسیت دارویی خاصی است یا به مواد حاجب حساسیت دارد باید پیش از آنژیوگرافی مشخص شود.
• باردار بود شخص بیمار باید قبل از عمل بررسی و مشخص شود.
• باید فردی همراه بیمار باشد تا بعد از آنژیوگرافی بیمار نخواهد رانندگی کند.

 اقدامات حین آنژیوگرافی

• آنژیوگرافی را در اتاقی انجام می دهند که دارای دستگاه عکس برداری است.
• آنژیوکت‌ را برای بیمار وصل می کنند تا دارو و مایعات را به بدن بیمار تزریق کنند.
• بیمار را به پشت می خوابانند و با استفاده از اشعه ی ایکس از او تصویربرداری می کنند.

ممکن است جهت جلوگیری از بهم خوردن زاویه عکس برداری، پاهای بیمار و یا سینه ی او را ببندند.

• گاهی اوقات برای آرام بودن فرد بیمار و حرکت نکردنش ممکن است به او داروی خواب آور بدهند.

ولی در شرایطی نیز نیاز است که بیمار بیدار بوده و به دستوراتی که پزشک حین عملیات می دهد گوش بدهد و آن ها را عملی کند.

• الکترود های نوار قلب را برای بررسی وضعیت قلب، حین آنژیوگرافی، به سینه ی بیمار وصل می کنند.
• فشار سنج را برای بررسی فشار خون و پالس اکسی متر را برای بررسی میزان اکسیژن فرد بیمار، به وی وصل می کنند.
• قسمتی که کاتتر قرار است وارد آن شود را ابتدا تراشیده تا موی اضافه نداشته باشد و سپس ضدعفونی و بی حس می کنند.
• لوله ای باریک و بلند که کاتتر نام دارد را وارد سرخرگ های ران یا‌ دست می کنند.

در محل ورود کاتتر، ممکن است بیمار احساس سوزش یا درد خفیفی را داشته باشد ولی در داخل رگ دردی را حس نمی کند.

• لوله کاتتر به سمت عروقی که مد نظر هستند توسط پزشک متخصص هدایت میشود.
• سپس مقداری ماده ی حاجب را به داخل خون تزریق می کنند تا پزشک متخصص از طریق اشعه ایکس میزان انسداد عروق را به خوبی مشاهده کند، به این کار فلوروسکوپی می گویند.

در این حین ممکن است از بیمار خواسته شود که سرفه کند یا نفس عمیق بکشد و یا موقعیت فیزیکی خود را کمی تغییر دهد.

• پزشک در این مرحله رگ های مریض را به خوبی مشاهده کرده و هرگونه آسیب یا گرفتگی به خوبی برای او نمایان می باشد.

و در آخر پزشک  بعد از انجام دادن تست، کاتتر را خارج می کند و محل مورد نظر را ۱۰ تا ۲۰ دقیقه جهت جلوگیری از خونریزی فشار می دهد.

اقدامات پس از آنژیوگرافی

• بعد از تمام شدن آنژیوگرافی با پانسمان کردن محل برش داده شده، از خونریزی جلوگیری می کنند.
• به مدت ۴ ساعت بعد از انژیوگرافی بیمار تحت مراقبت قرار می گیرد تا علائم او مرتب چک شود.
• چنان چه کاتتر از محل ران وارد شده باشد ممکن است از بیمار بخواهند که در جهت خاصی بخوابد و مدت زمانی را در آن حالت بماند تا از خونریزی جلوگیری شود.
• به دلیل ورود حاجب به بدن از بیمار خواسته میشود که مایعات زیاد مصرف کند تا خطری کلیه های او را تهدید نکند.
• بعد از اینکه بیمار بررسی شد و شرایطش نرمال بود مرخص شده و به مدت دو روز نیز در منزل باید مایعات زیاد مصرف کند.
• تا ۱۲ ساعت بعد از انجام آنژیوگرافی از انجام کارهای سنگین باید خودداری کرد مثل بالا رفتن از پله ها.

در کل، این عمل، عملی پر خطر برای فرد بیمار نیست ولی رعایت اقدامات فوق جهت احتیاط است و بهتر است که رعایت شوند.

آماده شدن برای آنژیوگرافی

• در روز آنژیوگرافی باید بیمار تمام وسایل و جواهراتی که دارای ارزش هستند را در منزل بگذارد و همراه خود به بیمارستان نیاورد.
• با فردی از اعضای خانواده هماهنگ باشد تا بعد از عمل او را منزل برگرداند و همراه او باشد.
• اگر بیماری دیابت دارد باید پرستاران بخش را مطلع کند و از پزشک در رابطه با زمان مصرف انسولین سوال کند.
• باید از شب قبل دستوراتی که پزشک معالج به او داده را رعایت کند.
• داروهایی که برای او خطرناک است و عمل او را با مشکل مواجه می کند را مصرف نکند مثل آسپرین، دی پریدامول، وارفارین، کلوپیدوگرل

انژیوگرافی قلب چقدر طول می کشد؟

بسته به شرایط بیمار، عمل آنژیوگرافی از ابتدا تا پایان بین 20 دقیقه تا حداکثر 1 ساعت طول می کشد.

عوارض آنژیوگرافی

عوارض آنژیوگرافی خیلی کم و در موارد نادری اتفاق می افتد ولی باز هم ما شما را از این عوارض احتمالی آگاه می کنیم:

• ممکن است بیمار به ماده حاجبی‌ که به بدنش تزریق میشود حساسیت داشته باشد و با قرمزی و خارش‌ خود را نشان می دهد و در مواقع حساسیت شدید فرد دچار مشکلات تنفسی میشود.
• احتمال حمله ی قلبی وجود دارد.
• احتمال اینکه بیمار سکته مغزی کند وجود دارد.
• ممکن است کلیه ها به دلیل تزریق ماده ی حاجب آسیب ببینند.
• ممکن است بیمار بعد از آنژیوگرافی دچار خونریزی شدید شود.
• به دلیل ورود کاتتر ممکن است شریان های ران یا بازو آسیب ببینند.
• با دریافت اشعه ی ایکس ممکن است بافت ها آسیب ببینند.
• احتمال مرگ فرد بیمار در آنژیوگرافی قلب وجود دارد.
• امکان اینکه محل آنژیوگرافی بعد از عمل درد و یا سوزش داشته باشد وجود دارد و این سوزش به دلیل خروج لوله به وجود می آید.
• فرد بیمار بعد از آنژیوگرافی ممکن است دچار سردرد شود.
• احتمال اینکه فرد دچار قلب درد شود یکی از عوارض شایع می باشد.
• احتمال مبتلا شدن فرد بیمار به سرطان به دلیل تابش اشعه ایکس وجود دارد.
• داشتن سرگیجه و آسم و کاهش فشار خون نیز از عوارض انجام این عمل می باشد.
• امکان خیلی ضعیفی نیز وجود دارد که کاتتر در درون بدن فرد بیمار بشکند.

خطرات آنژیوگرافی

• ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
• واکنش‌های آلرژیک به رنگ یا داروهای مورداستفاده در طول عمل
• آسیب کلیه
• خون‌ریزی و یا ایجاد تورم و التهاب پوستی در ناحیه لوله‌گذاری شده
• عفونت محل کاتتر شده

هزینه آنژیوگرافی

از شهری به شهر دیگه این هزینه می تواند متفاوت باشد و امکانات پزشکی  موجود در بیمارستان ها در این هزینه تاثیر گذار است.

عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، نوع بیمارستان و شهر و مکان بیمارستان، وضعیت پزشکی که بیمار دارد.

منطقه ی عمل در هزینه ی آنژیوگرافی تاثیرگذار است.

هزینه ی انجام آنژیوگرافی دارای چند بخش است:

• خدمات بیمارستان که شامل تشکیل دادن پرونده، بستری شدن بیمار و انجام دادن آزمایشات قبل از آنژیوگرافی، خدمات بخش پرستاری و مراقبت هایی که قبل و بعد از آنژیوگرافی و در کت لب لازم است انجام شود، می باشد.
• هزینه آنژیوگرافی و وسایل و تجهیزاتی که حین انجام این عمل نیاز است، می باشد.
• خدمات پزشکی که انجام میشود.

آنژیوگرافی از مواردی است که تحت پوشش بیمه ای قرار می گیرد و بیمه های درمانی و بیمه های تکمیلی این عمل را شامل میشوند.

بهتر است قبل از انجام  آنژیوگرافی استعلام های لازم را از بیمه درمانی خود گرفته و در مراکز طرف قرار داد بیمه خود، آنژیوگرافی را انجام دهید.

تفاوت هزینه آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

هزینه آنژیوگرافی در بیمارستان خصوصی برای فردی که هیچ یک از بیمه های پایه را ندارد حدود 6 میلیون تومان است.

هزینه آنژیوپلاستی در صورتی که فقط روی یک رگ با استنت دارویی انجام شود حدود 13 میلیون تومان است.

هنگامی که دو رگ با استنت دارویی انجام شود، هزینه آنژیوپلاستی حدود 18 میلیون می باشد.

هزینه آنژیوگرافی در بیمارستان های دولتی 

هزینه آنژیوگرافی حدود پانصد هزار تومان و هزینه آنژیوپلاستی به طور متوسط ​​1 تا 3 میلیون تومان است.

بیماران تامین اجتماعی می توانند با مراجعه به بیمارستان های طرف قرار داد برای آنژیوپلاستی اقدام کنند.

در شورای استنت مطرح شده در صورت پذیرش این گونه بیماران بطور رایگان آنژیوپلاستی انجام خواهد گرفت.

هزینه آنژیوگرافی با بیمه سلامت

هزینه ی آنژیوگرافی حدود ۲ تا ۳ میلیون تومان و هزینه آنژیوپلاستی یا همان هزینه بالن قلب متوسط ​​۵ تا ۶ میلیون تومان می باشد.

در بیمارستانهای طرف قرار داد در صورت داشتن بیمه تکمیلی هزینه آنژیوگرافی و همچنین هزینه آنژیوپلاستی برای بیمار کاملاً رایگان خواهد بود.

هزینه آنژیوگرافی قلب در سال ۱۴۰۳

هزینه آنژیوگرافی قلب بستگی به این دارد که این عمل در کدام بیمارستان یا مرکز آنژیوگرافی در تهران انجام شود و بیمار تحت پوشش کدام بیمه درمانی قرار گیرد.

در بسیاری از موارد ممکن است آنژیوگرافی همزمان با عمل دیگری مانند آنژیوپلاستی و بالون گذاری قلب انجام شود که بر قیمت آنژیوگرافی نیز تاثیر می گذارد.

هزینه آنژیوگرافی قلب در سال 1403 در بیمارستان های دولتی 2 تا 3 میلیون تومان و در بیمارستان های خصوصی بدون بیمه 20 میلیون تومان و با بیمه اضافی 7 میلیون تومان است.