لخته شدن خون چیست؟
لختگی خون فرآیندی کاملا طبیعی می باشد که زمانی که قسمتی از بدن آسیب می بیند خون در آن قسمت لخته میشود تا فرد خون زیادی را از دست ندهد.
لخته شدن خون در واقع توده ای از خون می باشد که از مایع به نیمه جامد تغییر حالت داده است و جزو مکانیزم های اساسی در بدن است.
گاهی اوقات لخته ای از خون در داخل رگ ها ایجاد میشود بدون اینکه فرد آسیب دیدگی ای داشته باشد.
زمانی که در داخل رگ ها لخته خونی به وجود می آید خودش درمان نمیشود و می تواند خطر جانی برای فرد داشته باشد.
لخته خون تا وقتی ثابت است و حرکت نکرده خطر چندانی ندارد ولی وقتی شروع به حرکت می کند می تواند برای فرد خطرساز باشد.
این لخته ی جدا شده می تواند از طریق رگ ها به قلب و یا ریه برود و موجب به وجود آمدن توده ای بزرگ شود و جلوی جریان خود را بگیرد .
نشانه های لخته شدن خون در بدن
نشانه های لخته شدن خون در هر قسمتی از بدن با دیگری متفاوت است در زیر آنها را برای شما بیان می کنیم:
دست و پا
به صورت تورم، کوفته شدن، وجود درد های ناگهانی، وجود حس گرما در نقطه ای از بدن
مغز
به صورت ایجاد تغییر در بینایی فرد، ایجاد تشنج، به وجود آمدن اختلال در گفتار، به صورت ضعف، وجود تغییر در حس های صورت و دست و پا
قلب
ایجاد تنگی در نفس، داشتن تعریق زیاد از حد، وجود درد در قفسه ی سینه ی سمت چپ، داشتن سرگیجه و از هوش رفتن
شکم
ایجاد درد شدید شکمی، داشتن اسهال و استفراغ خونی
ریه
وجود دردی تیز در قفسه ی سینه ی فرد، داشتن سرفه ای خونی، تعریق زیاد، سخت تنفس کشیدن، تند بودن ضربان قلب، وجود سرگیجه و از هوش رفتن
افرادی که بیشتر در معرض خطر لخته شدن خون هستند
افرادی زیر بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به لختگی خون هستند:
- افرادی که چاق هستند.
- افرادی که سن آنها بالای ۶۰ سال می باشد.
- افرادی که دخانیات مصرف می کنند.
- افرادی که بیماری التهابی مزمن دارند.
- افرادی که مصرف کننده ی داروهای ضد بارداری به صورت خوراکی هستند.
- افرادی که به بیماری فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا هستند.
- افرادی که به بیماری نارسائی احتقانی قلب مبتلا هستند.
- افرادی که به سیروز مبتلا هستند.
- افرادی که به سرطان مبتلا هستند.
- افرادی که باردار هستند.
- افرادی که در لگن خود دچار شکستگی شده اند.
- افرادی دارای سابقه ی خانوادگی در این زمینه هستند.
- افرادی که راه نمی روند.
- افرادی که طولانی مدت می نشینند
- افرادی که سفر زیاد می روند.
عوارض لخته خون
هر یک از عروق و رگ های داخل بدن ممکن است دچار لخته خون شوند و در صورت جا به جایی عوارضی را برای فرد در پی دارد از جمله:
ممکن است موجب آمبولی ریه شود.
به وجود آمدن لخته خون در رگ های ریه و بافت شش ها را آمبولی ریه می گویند و باعث کم شدن میزان اکسیژن انتقالی از طریق خون شده و به ریه ها و قلب آسیب می رساند.
ممکن است نارسائی کلیه را در پی داشته باشد.
ایجاد لخته خون در کلیه موجب آسیب دیدن کلیه و نارسا شدن آن میشود زیرا زیاد شدن مواد زائد و مایعات در کلیه را در پی دارد.
موجب ترومبوز وریدی عمقی یا DVT میشود.
به ایجاد لخته خون در ورید عمقی موجود در دست و پا، DVT می گویند و نشانه هایی را در محل وجود لخته خون ایجاد می کند اما در صورت حرکت لخته خون و رفتن به شش ها عوارض جدی تری را در پی خواهد داشت.
موجب عوارضی در بارداری میشود.
لخته های خونی که در زمان بارداری ایجاد میشوند معمولا در رگ های موجود اندام های تحتانی و لگن ایجاد میشود که ممکن است ایجاد آمبولی ریه، زایمان زود رس و سقط جنین را در پی خواهد داشت.
محل ایجاد لخته خون
وجود لخته
خون در ریه
محلی که لخته خون ایجاد میشود در علائم آن نیز تاثیر می گذارد و دارای علائم متفاوتی است. آمبولی ریه که ناشی از لخته خون در داخل رگ های ریه است موجب بالا رفتن تعداد نبض، وجود درد در قفسه ی سینه، ایجاد سرفه خونی و احساس تنگی نفس میشود و فرد بیمار باید سریعا به بیمارستان مراجعه کند.
وجود لخته خون در قلب
ایجاد لخته خون در رگ های قلبی ممکن است علائمی چون ریه داشته باشد و همچنین فرد بیمار در قفسه ی سینه ی خود دردی را حس می کند که با حالت تهوع و استفراغ همراه است. در این شرایط باید سریعا با اورژانس تماس گرفت.
وجود لخته خون در مغز
زمانی که در جریان خون اختلال ایجاد میشود فشار بالا رفته و این انسداد باعث سکته ی مغزی میشود چون با نرسیدن اکسیژن به مغز سلول های مغز خیلی زود می میرند. وجود لخته خون در مغز با سردرد، سرگیجه، ضعف و تشنج همراه است.
وجود لخته خون در شکم
وجود لخته خون در شکم معمولا دارای علائمی نیست و علت آن مسدود شدن ورید های معده و مری است که موجب پاره شدن رگ و نشت پیدا کردن خون میشود. از علائم این بیماری وجود مدفوع و استفراغ خونی می باشد.
وجود لخته خون در کلیه ها
این لخته ها معمولا خیلی آرام و آهسته ایجاد شده و تا زمانی که لخته خون جدا نشده و حرکت نکرده فرد بیمار علائمی در رابطه با وجود آن ندارد. از علائم این لخته خون می توان به داشتن ادرار خونی و کم شدن میزان ادرار اشاره کرده.
آیا لخته شون خون در پا باعث بروز علائم ظاهری همچون واریس میشود؟
به رگ های متورمی که پیچ خورده بوده و در زیر سطح پوست وجود دارند واریس می گویند.
رگ هایی که ضعیف هستند باعث بالا رفتن میزان فشار خون در پاها شده و رگ های واریسی را به وجود می آورند.
با به وجود آمدن رگ های پیچ خورده و برآمده حرکت جریان خون در رگ ها آهسته شده و موجب لختگی خون و یا DVT میشود.
با ایجاد لخته خون، پای فرد دارای درد و تورم شده و چنان چه گسترش پیدا کند امکان دارد از رگ های وریدی جدا شوند و به سمت قلب و ریه بروند و آمبولی ریه را در پی داشته باشد.
آمبولی ریه امکان دارد کشنده باشد، پس با درمان واریس می توان از این عوارض پیشگیری کرد و جلوی لختگی خون را گرفت.
علائم واریس پا و ترومبوز عمقی به شرح زیر است:
- اگر در پاها و قسمت ران پا درد وجود داشته باشد.
- اگر در پاها احساس سنگینی داشته باشید و با خارش و درد همراه باشد.
- متورم شدن پاها به طوری که در طول روز افزایش پیدا می کند.
- زمانی که پوست دچار خشکی شده باشد.
- اگر گرفتگی عضلات و تحریک شدن آنها وجود داشته باشد.
- در صورت شدت داشتن ممکن است پوست پاها به رنگ آبی یا خاکستری در بیاید و زخم هایی روی پوست ایجاد شود.
آیا آنژیوپلاستی باعث لخته شدن خون میشود؟
از آنجا که آنژیوپلاستی روشی کم تهاجمی و کم خطر برای درمان بیماری است اما با عوارضی چون لختگی خون همراه است.
در محل ورود استنت امکان دارد لخته خون به وجود بیاید و موجب گرفتگی دوباره سرخرگ گردد و نتیجه ی این گرفتگی ممکن است با حمله ی قلبی همراه باشد.
برای دوری از این عارضه باید مدت زمانی طولانی از داروهای رقیق کننده استفاده کرد.
داروهای رقیق کننده موجب جلوگیری و کم کردن خطر ایجاد لخته ی خون در محل استنت میشوند.
