پروستات چیست؟

پروستات غده ای کوچک در اندام تناسلی مردان می باشد که کار تولید منی و به وجود آوردن اسپرم و حفاظت از آن را بر عهده دارد. زمانی که ادرار می خواهد از مثانه خارج گردد از بخش مرکزی پروستات عبور می کند و اگر فرد مبتلا به سرطان پروستات گردد دفع ادرارش با مشکل مواجه میشود.

سرطان پروستات چیست؟

از سرطان های شایع در بین مردان می باشد که به دلیل رشد زیاد و غیر طبیعی سلول های پروستات ایجاد میشود. زمانی که تکثیر و رشد سلول ها از کنترل خارج شود موجب ایجاد سلول های سرطانی می گردد.

سرطان پروستات خوش خیم و بدخیم

سرطان غده ی پروستات زمانی که در مراحل ابتدایی و در داخل پروستات باشد و دیگر اندام ها را درگیر نکرده باشد سرطان خوش خیم پروستات است. ولی در شرایطی که این سرطان دیگر اندام ها را نیز درگیر کرده و به خارج از غده ی پروستات منتقل شده  و غدد لنفاوی و مثانه و رکتوم را هم مبتلا کرده، سرطان بد خیم بوده و درمان آن به مراتب سخت تر از سرطان خوش خیم می باشد.

علائم سرطان پروستات

از جمله علائمی که بسیار شایع است می توان موارد زیر را عنوان نمود:

• در صورتی که فرد نیاز به دفع کردن فوری ادرار داشته باشد.
• در صورتی که در طول شب مدام احتیاج به دفع ادرار داشته باشد.
• در صورتی که در زمان شروع ادرار فرد یا مشکل مواجه شود.
• چنان چه ادرار در هنگام خروج با مشکل کاهش سرعت مواجه شود و دفع کردن ادرار دارای روند ثابتی نباشد.
• در صورت وجود خون در ادرار
• در صورت وجود اختلال در نعوظ فرد
• در صورت داشتن درد در قسمت ناحیه تناسلی
• در صورت کاهش یهویی وزن
• در صورت کم شدن‌ اشتهای فرد
• در صورت محبوس شدن ادرار فرد
• در صورت داشتن حالت تهوع و سرگیجه
• در صورت داشتن احساس پر بودن مثانه بعد از خالی کردن آن

عواملی که ریسک ابتلا به سرطان پروستات را بالا می برند

• سن

هر چه سن بالا تر باشد بیشتر خطر ابتلا به این بیماری وجود دارد و بیشتر در افراد بالای ۵۵ سال این بیماری دیده میشود.

• داشتن سابقه ی خانوادگی

افرادی که در نزدیکان خود سابقه ی ابتلا به این بیماری را دارند بیشتر از بقیه در معرض ابتلا هستند.

• مصرف سیگار و دخانیات

افرادی که سیگاری می ‌کشند ریسک ابتلا به این بیماری برایشان بیشتر است و تقریبا دو برابر بقیه احتمال ابتلا به این سرطان برایشان وجود دارد.

• رژیم غذایی نامناسب

شیوه ی زندگی فرد و رژیم غذایی که دارد در ابتلا به این بیماری تاثیر گذار است.

روش های تشخیص سرطان پروستات

ابتدا بیمار توسط پزشک ویزیت شده و شرایط و علائمش تحت بررسی قرار می گیرد و بعد پزشک متناسب با شرایطی که بیمار دارد روش های زیر را جهت تشخیص بهتر بیماری پیشنهاد می کند.

• انجام دادن آزمایش دیجیتال رکتال

در این روش پزشک با معاینه ی روده ی بیمار (روده چسبیده به پروستات است) از طریق مقعد، پروستات بیمار را از لحاظ اندازه و وجود ناهنجاری بررسی می کند.

• انجام تست آنتی ژن مخصوص پروستات که به PSA معروف است‌.

در این تست با آزمایش قرار دادن خون بیمار، مواد تولید شده توسط غده ی پروستات را بررسی می کنند. چنان چه PSA زیاد باشد نشانه ی وجود عفونت و التهاب در پروستات و سرطان پروستات است.

• انجام سونوگرافی از پروستات

در این روش پروب را از طریق مقعد وارد روده می کنند و غده ی پروستات را مورد بررسی قرار می دهند و با استفاده از امواج صوتی سونوگرافی، تصاویری از پروستات را  تهیه می کنند.

• انجام بیوپسی از بافت پروستات

در این روش نمونه ای از بافت پروستات را از طریق سوزنی مخصوص جهت بررسی بیشتر بر می دارند و مورد آزمایش قرار می دهند.

• انجام ام آر آی

در این روش تصاویری از غده ی پروستات و اندام های اطراف تهیه می کنند تا هم اندازه ی دقیق آن مشخص گردد و هم متوجه شوند که آیا سرطان به دیگر قسمت ها نیز سرایت کرده است یا خیر.

• انجام تست PCA3

این ژن در تمام سلول های موجود در غده ی پروستات یافت میشود که از طریق ادرار دفع میشود. اگر در آزمایش پروستات مقدار دفع این پروتئین زیاد باشد نشانه ی ابتلا به سرطان پروستات می باشد‌.

• انجام اسکن از استخوان ها

برای بررسی اینکه سرطان به استخوان ها نیز سرایت کرده است یا خیر‌ این تست را انجام می دهند‌.

• انجام اسکن هسته ای

برای بررسی کردن سرایت سرطان به دیگر اندام های بدن این تست را انجام می دهند‌.

مراحل سرطان پروستات

مراحل پیشرفت این سرطان به قرار زیر است:

مرحله ۱

در این مرحله تومور به راحتی قابل حس کردن نیست و غده ی سرطانی خیلی کند در حال پیشرفت و بزرگ شدن است و مقدار PSA کم می باشد و نمی توان خیلی راحت سلول های سالم را از غیر سرطانی ها تشخیص داد.

مرحله ۲

در این مرحله تومور در پروستات وجود دارد ولی کوچک بوده و به قسمت های دیگر سرایت نکرده است و دارای سطح PSA متوسط می باشد.

مرحله ۳

تومور پیشرفت کرده و در حال رشد است و سرطان به درجه ی زیاد تری رسیده است و میزان سطح PSA  بسیار بالا است.

مرحله ۴

در این مرحله سرطان علاوه بر غده ی پروستات دیگر اندام ها را نیز درگیر کرده است‌.

علت ابتلا به سرطان پروستات

علت های ابتلا به این بیماری عبارتند از:

• چاقی فرد و داشتن اضافه وزن
• به دلیل وراثت و ژنتیک
• مصرف زیاد از حد گوشت قرمز و همچنین چربی
• بالا رفتن سن (بیشتر از ۵۰ سال)
• در صورت سابقه ی ابتلا به سرطان پستان
• در صورت مبتلا بودن به بیماری های مقاربتی
• مصرف سیگار

درمان سرطان پروستات

با توجه به مرحله ی سرطان و پیشرفتی که  داشته پزشک اقدام به درمان این بیماری می کند. از جمله روش های درمان این بیماری می توان موارد زیر را عنوان نمود:

• جراحی

در روش جراحی غده ی پروستات، غدد لنفاوی درگیر شده و بافت ها را خارج می کنند. روش جراحی به طریق زیر صورت می گیرد:

• جراحی با بیهوشی به روش باز

• جراحی به روش لاپاراسکوپی

• جراحی از راه پرینه

روش جراحی با خود عوارضی چون بی اختیاری ادرار در فرد، مشکل در نعوظ فرد، داشتن درد و خونریزی را به همراه دارد.

• انجام شیمی درمانی

در این روش با تزریق دارو و یا استفاده از قرص اقدام به از بین بردن سلول های سرطانی می کنند. شیمی درمانی پیش از جراحی غده را کوچک کرده و یا انجام آن بعد از جراحی جهت از بین بردن سلول های سرطانی  باقی مانده صورت می گیرد.

• انجام دادن رادیوتراپی

با انجام رادیوتراپی جلوی رشد سلول های سرطانی را گرفته و آنها را از بین می برند. رادیوتراپی یا به وسیله ی دستگاهی در بیرون از بدن انجام میشود و یا با به کارگیری  براکی تراپی یعنی استفاده از دستگاهی در داخل بدن صورت می گیرد.

• انجام هورمون درمانی

رشد این سلول های سرطانی به دلیل وجود هورمون های مردانه صورت می گیرد بنابراین در روش هورمون درمانی با کم کردن هورمون های مردانه جلوی رشد این سلول ها و تکثیر آنها گرفته میشود.

• انجام دادن ایمونوتراپی

در ایمونوتراپی سیستم ایمنی فرد بیمار را برای مبارزه با بیماری به کار می گیرند. ایمونوتراپی سلول های سرطانی که از سیستم ایمنی بدن مخفی شده اند مشخص کرده و به وسیله ی سیستم ایمنی و تقویت آن اقدام به نابودی سلول ها می کند‌.

• استفاده از کرایوتراپی

با استفاده از سرما سلول های سرطانی را منجمد کرده و آنها را نابود می کند.

• استفاده از اولتراسوند

با به کار گرفتن انرژی اولتراسوند گرمای زیادی را به سلول های سرطانی منتقل کرده و آنها را از بین می برد.