استروژن چیست؟
به هورمون جنسی که ساخته شده از کلسترول است استروژن می گویند.
هورمون استروژن فقط مختص زنان جوان نیست بلکه کودکان، مردان و زنان یائسه نیز دارای این هورمون هستند.
استروژن مورد نظر در استخوان های فرد، بافت های چربی و پوست و همچنین در کبد و غدد فوق کلیوی ایجاد میشود.
بیضه مردانی که بالغ هستند نیز استروژن تولید می کند.
چنان چه میزان استروژن در بدن فرد بالا باشد باعث ایجاد تاثیرات منفی روی بدن او میشود.
مثلا با بالا بودن سطح استروژن چاقی و اضافه وزن، تغییر در خلق و خو و ایجاد سندروم پیش از قاعدگی در زنان و عدم نعوظ در مردان رخ می دهد.
بالا رفتن و پایین رفتن میزان استروژن طبیعی است، ولی چنان چه این بالا رفتن به صورت مداوم باشد برای فرد همراه با یکسری مشکلات است زیرا تعادل هورمون ها بر هم خورده است.
استروژن باعث تنظیم شدن سطح کلسترول میشود و در سلامت استخوان ها تاثیرگذار است.
این هورمون باعث تنظیم فعالیت های بدنی زنان و تاثیر گذاری روی بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسه شدن فرد میشود.
هورمون استروژن در سه نوع استرادیول، استرون و استریول وجود دارد.
علت بالا بودن سطح استروژن
بالا رفتن سطح استروژن بدن تحت تاثیر عوامل مختلفی است که موجب اختلال در موارد زیر و بالا رفتن میزان استروژن می شود:
- تولید کردن استروژن زیاد به وسیله غدد
- ایجاد تغییراتی در نحوه تجزیه کردن استروژن به وسیله بدن
- ایجاد تغییراتی در نحوه دفع کردن استروژن از بدن فرد
عوامل تاثیرگذار در بالا رفتن میزان استروژن عبارتند از:
چاق بودن فرد
وجود بافت چربی در بدن فرد باعث تولید کردن استروژن می شود.
از این رو هر چه فرد چاقتر باشد و اضافه وزن داشته باشد میزان تولید استروژن در بدنش بیشتر است.
داشتن استرس
بالا رفتن استرس در فرد موجب زیاد شدن میزان کورتیزول می شود.
با زیاد بودن کورتیزول، مقدار پروژسترون کاهش یافته و با کم شدن مقدار پروژسترون، سطح استروژن در بدن فرد افزایش پیدا می کند.
مصرف کردن الکل
مصرف زیاد الکل موجب بالا رفتن سطح استرادیول می شود.
سخت شدن متابولیسم استروژن برای بدن را به همراه دارد و نهایتا موجب زیاد شدن سطح استروژن در بدن می شود.
داشتن دیسبیوز روده
دیسبیوز روده زمانی رخ می دهد که فرد گونه های مضر باکتری را در روده داشته و یا میزان گونه های مفید باکتری در روده کم باشد.
یکسری از باکتری های موجود در روده موجب کنترل مقدار دفع استروژن شده و چنان چه این باکتری ها وجود نداشته باشند سطح استروژن در بدن فرد افزایش پیدا می کند.
قرارگرفتن در معرض ماده شیمیایی زنواستروژن
ماده شیمیایی زنواستروژن در اقلام مختلفی چون لوازم آرایش ها و ظروف پلاستیکی وجود دارند که چنان چه وارد بدن فرد شوند سطح استروژن را در بدن وی بالا می برند.
استفاده کردن از یکسری داروها
مصرف یکسری از داروها موجب سرکوب شده پروژسترون و بالا رفتن استروژن در بدن فرد می‌شوند.
ابتلا به یکسری بیماری ها
مبتلا بودن فرد به یکسری بیماری ها چون کیست تخمدان، وجود فیبروم رحم، ابتلا به اندومتریوز و مقاومت بدن فرد به انسولین موجب می شود که مقدار استروژن در بدن وی بالا رود و افزایش پیدا کند.
علائم بالا بودن سطح استروژن
علائم بالا بودن میزان استروژن در بدن زنان به شرح زیر است:
- موجب ایجاد نفخ میشود.
- موجب متورم شدن و حساس شدن سینه ها می شود.
- موجب ایجاد توده های فیبروکیستیک در سینه فرد میشود.
- کم شدن میزان میل جنسی را به همراه دارد.
- باعث ایجاد قاعدگی های نامنظم میشود.
- موجب زیاد شدن علائم ناشی از سندروم پیش از قاعدگی می گردد.
- نوسانات خلقی را برای فرد به همراه دارد.
- موجب ایجاد سردرد می شود.
- حملات پانیک و ایجاد اضطراب را به همراه دارد.
- باعث بالا رفتن وزن بدن می گردد.
- ریزش مو را ایجاد می کند.
- باعث سرد شدن دست و پاها می شود.
- برای خواب فرد مشکلاتی را ایجاد می کند.
- باعث ایجاد خستگی در فرد شده و وی را خوب آلوده می کند.
- برای حافظه فرد مشکلاتی را ایجاد می کند.
علائم بالا بودن سطح استروژن در بدن مردان به شرح زیر است:
- موجب ایجاد ناباروری میشود.
- باعث ژنیکوماستی می شود.
- موجب ایجاد اختلال در نعوظ می گردد.
استروژن باعث تولید اسپرم سالم می شود، با بالا رفتن سطح آن میزان اسپرم نیز کاهش پیدا می کند و موجب ناباروری فرد می گردد.
استروژن باعث تحریک شدن رشد بافت های سینه شده و چنان چه میزان آن بالا باشد باعث ژنیکوماستی می شود و بزرگ شدن سینه ها را به همراه دارد.
بالا بودن سطح استروژن در بدن مردان باعث ایجاد اختلال در نعوظ و یا حفظ کردن آن میشود.
راه های کنترل سطح استروژن
راه های مختلفی برای کنترل کردن سطح استروژن وجود دارد که با اصلاح سبک زندگی انجام میشود از جمله:
- باید از مصرف کردن مشروبات الکلی جدا خودداری نمود.
- مصرف میوه ها و سبزیجات را باید در برنامه غذایی روزانه خود قرار دارد.
- از مصرف کردن مواد غذایی که چرب هستند باید خودداری نمود.
- باید میزان استرس فرد کاهش یابد و تا حد امکان از استرس دور بماند.
- باید مواد غذایی که حاوی فیبر است را مصرف کرد و حتما مصرف آنها را در برنامه غذایی گنجاند.
- باید حداقل سه جلسه را در هفته به ورزش کردن اختصاص داد تا دچار اضافه وزن نشد و وزن را متعادل نگه داشت.
عوارض بالا بودن سطح استروژن
بالا بودن میزان استروژن برای مدت زمان طولانی موجب ایجاد عوارض زیر در فرد می شود:
- موجب بالا رفتن فشار خون می شود.
- لختگی خون در عروق را به همراه دارد.
- باعث سکته مغزی میشود.
- باعث کاهش کلسیم بدن میشود که به آن هیپوکلسمی می گویند.
- موجب ایجاد سرطان سینه می شود.
- سرطان تخمدان را به همراه دارد.
- باعث ایجاد اختلال در عملکرد غده تیروئید می شود.
سخن پایانی
بالا بودن میزان استروژن موجب ایجاد پریود های سنگین، افزایش وزن و ایجاد فیبروم های رحمی برای زنان می شود.
همچنین اختلال نعوظ و رشد کردن بافت سینه برای مردان را به همراه دارد.
در صورتی که فرد این علائم را مشاهده کرد باید به پزشک متخصص مراجعه کند تا از لحاظ سطح استروژن بررسی شود.
در صورت نیاز تحت درمان قرار بگیرد تا از عوارض احتمالی جلوگیری کند.
پزشک مورد نظر سوابق پزشکی فرد را بررسی کرده و علت افزایش میزان استروژن را مشخص می کند و با توصیه هایی که به بیمار می کند در جهت کاهش میزان آن اقدام می کند.
