هیسترکتومی چیست؟
به عمل جراحی گفته میشود که از طریق آن اقدام به برداشتن رحم می کنند. به دلایل مختلفی امکان دارد که پزشک برداشتن رحم را برای فردی تجویز نماید که به عمل برداشتن آن هیسترکتومی می گویند و از طریق آن در وجود درد های مزمن، عفونت، سرطان و غیره درمان می گردد.
متناسب با دلیل جراحی میزان برداشتن رحم را مشخص می کنند. در اکثر مواقع پزشک برداشتن کل رحم را مناسب دانسته و امکان دارد در طی آن اقدام به برداشتن لوله های فالوپ و تخمدان ها نیز بکند.
تولید استروژن و هورمون های جنسی طریق تخمدان ها صورت می گیرد و تخمک از طریق لوله های فالوپ وارد رحم می گردد. با انجام این جراحی فرد دیگر پریود نشده و باردار نمی گردد.
رحم باعث پرورش دادن تخمک باور شده و تبدیل آن به جنین می گردد. همچنین شبکه های عصبی و عروقی موجود در داخل رحم، موجب انتقال خون به لگن و بخش های خارجی دستگاه تناسلی از جمله واژن، کلیتوریس و همچنین لابیا می گردد.
انواع هیسترکتومی
ابتدا شرایط بیمار را مورد بررسی قرار می دهند و سپس با توجه به آن یکی از انواع روش های هیسترکتومی را مورد استفاده قرار می دهند. از جمله روش های هیسترکتومی عبارتند از:
انجام هیسترکتومی کامل
در این روش اقدام به برداشتن رحم و دهانه رحم می کنند اما به تخمدان ها کاری ندارد و در جای خود باقی می مانند.
انجام هیسترکتومی جزئی
در این روش اقدام به برداشتن بخش فوقانی رحم کرده و به دهانه ی رحم کاری نداشته و در جای خود باقی می ماند.
انجام هیسترکتومی رادیکال
این روش نیز در واقع همان هیسترکتومی کامل است و از طریق آن اقدام به برداشتن بافت های اطراف رحم می کنند و در مواقعی که فرد به سرطان رحم مبتلا باشد تجویز می گردد.
انجام هیسترکتومی واژینال
در این روش از طریق واژن اقدام به برداشتن رحم می کنند و جز روش های کم تهاجمی محسوب میشود و دوره نقاهت کوتاهی دارد.
دلیل انجام جراحی هیسترکتومی
هیسترکتومی جراحی است که پزشکان برای درمان بیماری هایی در زنان آن را تجویز می کنند و معمولاً به دلایل زیر صورت می گیرد:
- برای درمان فیبروم های رحمی که باعث ایجاد دردی مزمن در ناحیه ی لگن می گردد.
- برای درمان التهاب در لگن و بیماری آندومتریوز
- برای درمان پرولاپس رحم
- برای درمان خونریزی رحم که ناشی از وجود فیبروم است
- برای درمان پریودی های سنگین و وجود خونریزی های شدید
- برای درمان سرطان رحم و تخمدان و سرطان دهانه ی رحم
- برای درمان افتادگی رحم
کاندید های مناسب انجام هیسترکتومی
آن دسته از بانوانی که مبتلا به بیماری فیبروم رحم، وجود افتادگی در رحم، ابتلا به آندومتریوز و یا سرطان رحم هستند کاندید مناسبی برای استفاده از این روش جهت درمان هستند.
عوارض انجام جراحی هیسترکتومی
در کنار مزایایی که این روش جراحی دارد استفاده از آن عوارضی نیز با خود به همراه می آورد از جمله:
- باعث ایجاد لخته های خون می گردد.
- امکان ایجاد عفونت وجود دارد.
- ممکن است باعث خونریزی زیاد از حد شود.
- ممکن است فرد نسبت به مواد بیهوشی حساسیت داشته باشد و واکنش نامطلوبی نشان دهد.
- امکان آسیب رسیدن به مثانه، مجاری ادرار و راست روده در حین انجام عمل جراحی وجود دارد.
- باعث ایجاد یائسگی زودرس میشود.
- موارد خیلی کم و نادر امکان مرگ وجود دارد.
از جمله عوارض طولانی مدت انجام این عمل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- باعث کم شدن میل جنسی در فرد میشود.
- موجب ایجاد خشکی در واژن می گردد.
- باعث به وجود آمدن درد در حین رابطه ی جنسی میشود.
آمادگی های لازم برای عمل هیسترکتومی
- پیش از انجام جراحی هرگونه اطلاعاتی در رابطه با این جراحی را از پزشک خود دریافت کرده و با آسودگی خاطر نسبت به انجام آن اقدام کنید.
- هرگونه دارویی که مصرف می کنید و یا وجود حساسیت به دارو را به پزشک خود اطلاع دهید.
- در مورد نوع بیهوشی که برای عمل استفاده میشود اطلاعات لازم را به دست آورید.
- فردی را جهت همراهی خود بعد از انجام عمل، با خود به بیمارستان ببرید.
- مصرف هرگونه داروی رقیق کننده خون را از یک هفته پیش از عمل قطع کنید.
- استفاده از سیگار و یا دخانیات را از یک هفته پیش از عمل قطع کنید.
- هرگونه آزمایش و یا نمونه برداری که لازم است را پیش از انجام عمل انجام دهید.
- باید برای انجام عمل از شب قبل ناشتا بود.
- باید شب قبل از عمل دوش گرفت و ناحیه واژن را تمیز نمود.
آزمایشات مورد نیاز پیش از انجام جراحی هیسترکتومی
قبل از انجام جراحی برای بررسی سرطان یک سری آزمایشات برای بیمار تجویز می گردد که بیمار باید آنها را انجام دهد زیرا نتیجه آزمایش در روند درمان و نوع جراحی بسیار تاثیرگذار است.
- انجام دادن تست پاپ اسمیر که سلول های غیر طبیعی موجود در دهانه رحم را بررسی می کند.
- نمونه برداری از بافت های آندومتر که وجود سلول های غیر طبیعی در بافت های پوشش رحم را در ابتلا به سرطان بررسی می کند.
- انجام سونوگرافی از لگن که از طریق آن اندازه فیبروم های موجود در رحم، کیست های رحمی و پولیپ آندومتر مشخص می گردد.
چگونگی انجام هیسترکتومی
این عمل جراحی تحت بیهوشی صورت می گیرد مدت زمانی یک الی دو ساعته برای انجام آن لازم است.
- پیش از شروع عمل با استفاده از کاتتر ادراری و وارد کردن آن به مثانه اقدام به تخلیه مثانه کرده و در طول عمل نیز این کاتتر در جای خود باقی می ماند.
- شکم و واژن را با استفاده از محلولی استریل کرده.
- پزشک با توجه به نوع جراحی اقدام به ایجاد برشی در ناحیه شکم می کند. چنانچه برش عمودی باشد از قسمت زیر ناف شروع شده و تا استخوان اندام تناسلی ادامه پیدا می کند و در برش افقی در قسمت خط بیکینی برشی را ایجاد می کنند.
- معمولا فیبروم هایی که بزرگ هستند و توده های سرطانی بزرگ را از طریق برش عمودی خارج می کنند.
شرایط بعد از انجام عمل هیسترکتومی
- قاعدگی دیگر وجود ندارد.
- بارداری دیگر اتفاق نمی‌افتد.
- با انجام عمل هیستروکتومی پیش از یائسگی و برنداشتن تخمدان ها امکان یائسگی زودرس وجود دارد.
- در صورت انجام هیسترکتومی جزئی و وجود دهانه رحم ریسک ابتلا به سرطان همچنان وجود دارد.
- به دلیل کم شدن درد های مزمن و خونریزی های شدید، لذت جنسی فرد حتی ممکن است بعد از این عمل بیشتر شود.
- ممکن است که فرد به دلیل خارج شدن رحم و دیگر باردار نشدن احساس افسردگی پیدا کند.
مقایسه ی هیستروکتومی و آمبولیزیشن
- هر دوی این روش ها برای درمان فیبروم های رحمی و خونریزی های شدید ناشی از آنها مورد استفاده قرار می گیرند.
- در روش هیسترکتومی به دلیل آنکه رحم کاملا خارج میشود فرد دیگر نمی‌تواند باردار شود.
- روش آمبولیزیشن باعث مسدود کردن رگ های خونرسان به فیبروم ها میشود و با ایجاد انسداد مانع از خونرسانی به فیبروم ها گردیده و از این طریق باعث از بین رفتن فیبروم ها میشود و تاثیری روی بارداری فرد ندارد و معمولا افرادی که تمایل به خارج کردن رحم خود ندارند برای درمان خونریزی رحم از این روش استفاده می کنند.
رابطه جنسی بعد از انجام هیسترکتومی
فردی که عمل هیسترکتومی را انجام داده باید مدت زمان ۶ تا ۸ هفته ای بین عمل رابطه جنسی خود فاصله ایجاد کند و پیش از انجام رابطه جنسی بعد از این عمل حتماً با پزشک متخصص صحبت کرده و چنانچه رابطه جنسی برقرار شد باید بدون درد و ایجاد ناراحتی باشد. می توان برای داشتن سکسی لذت بخش و خوب از پزشک زنان و زایمان مشورت لازم را گرفت تا عارضه ای برایتان ایجاد نگردد.
