آدنومیوز چیست؟
به پوشش داخلی رحم آندومتر می گویند. زمانی که آندومتر (سلول‌های دیواره داخلی رحم) در داخل دیواره های عضلات رحم یعنی میومتر رشد کند آدنومیوز را به وجود می آورد.
این بیماری با سیکل های قاعده ای سنگین و دردناک همراه است زیرا باعث ضخیم شدن دیواره رحم میشود.
آدنومیوز جزو بیماری های خوش خیم بوده و عارضه ناشی از آن این است که زندگی فرد را تحت شعاع قرار می دهد و در فعالیت های روزمره وی اختلال ایجاد می کند.
افراد مبتلا به آدنومیوز در روابط جنسی خود درد زیادی را متحمل شده و در زمان پریودی دارای نفخ شکم و درد شدیدی خواهند بود.
نشانه های ابتلا به آدنومیوز رحم
توجه به شدت این بیماری یعنی خفیف و یا شدید بودن آن نشانه ها متفاوت خواهد بود. از جمله علائم ناشی از ابتلا به این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- چنانچه فرد در حین خونریزی های قاعدگی خود لخته خون را مشاهده کند.
- اگر فرد در بین دو سیکل ماهیانه خود لکه بینی را مشاهده کند.
- در حین روابط جنسی درد غیر طبیعی را متحمل شود.
- اگر فرد دارای گرفتگی در عضلات خود و درد شدید در زمان قاعدگی باشد.
- اگر فرد دارای خونریزی بسیار شدید در زمان قاعدگی خود باشد.
- چنانچه چرخه پریودی فرد طولانی مدت باشد.
دلیل به وجود آمدن آدنومیوز
علت ایجاد این بیماری مشخص نیست ولی عواملی هستند که در به وجود آمدن آن موثر خواهند بود.
بررسی های انجام شده مشخص شده است که بالا بودن سطح استروژن در بدن باعث ایجاد این بیماری میشود و چنانچه زنان به سن یائسگی نزدیک شده و یائسه میشود این بیماری نیز دیگر از بین خواهد رفت.
برخی از علت های ایجاد این بیماری عبارتند از:
- وجود بافت های اضافی در رحم از دوران کودکی که با افزایش سن فرد و بزرگسال شدن وی این بافت ها نیز رشد می کنند.
- در صورتی که در میومتر سلول های بنیادی وجود داشته باشد.
- در صورتی که به دلیل عواملی چون انجام سزارین و یا یک سری عوامل طبیعی، بافت های غیر طبیعی آدنومیوما شروع به رشد تهاجمی کند.
- چنان چه در اثر داشتن زایمان طبیعی مرزبندی طبیعی که برای سلول های رحم وجود داشته از بین رفته باشد.
عوارض آدنومیوز
این بیماری می‌تواند زندگی فرد را تحت تاثیر قرار داده و با توجه به خونریزی زیاد از حد آن و درد ناشی از آن که در لگن فردی ایجاد میشود، مانع از انجام روابط جنسی در فرد میشود.
همچنین باعث بروز کم خونی در فرد شده و به دلیل کمبود آهن ناشی از خونریزی این عارضه ایجاد میشود.
زمانی که بدن دچار کمبود آهن میشود سلول های قرمزی که وظیفه ی انتقال اکسیژن را بر عهده دارند کم بوده و نتیجه آن باعث بدخلقی، خستگی فرد و همچنین ایجاد سرگیجه در فرد میشود. همچنین این بیماری باعث افزایش استرس و اضطراب در فرد میشود.
تشخیص بیماری ادنومیوز
باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کرده و بعد از پرسیدن سوالاتی، روش های زیر را برای بررسی به کار می گیرد:
انجام دادن معاینات فیزیکی
پزشک با بررسی رحم، علائمی چون وجود تورم در رحم را مورد ارزیابی قرار داده، زیرا چنان چه فرد به این عارضه مبتلا باشد رحمش به اندازه ای ۲ الی ۳ برابر متورم شده است.
از طریق انجام دادن سونوگرافی
در این روش با به کارگیری امواج صوتی استفاده از پروب دستی و حرکت دادن آن روی شکم، تصاویری از رحم را مشاهده کرده و چنان چه تومور و یا توده ای وجود داشته باشد مشخص می گردد.
استفاده کردن از ام آر آی
برای داشتن تشخیص نهایی علاوه بر سونوگرافی انجام ام آر آی را نیز برای بیمار تجویز می کنند. در ام آر آی از طریق قرارگیری فرد روی تخت و دستگاه و با استفاده از استفاده از امواج الکترومغناطیسی، تصاویری از اندام های داخلی بدن تهیه میشود تا پزشک با استفاده از آن بهتر بتواند بیماری را تشخیص دهد.
عواملی که ریسک آدنومیوز را بالا می برد
علت دقیق این عارضه هنوز مشخص نیست ولی عواملی وجود دارند که ریسک ابتلا به آن را بالا می برند از جمله:
- داشتن سنی بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی
- بچه دار شدن و داشتن زایمان های متعدد
- انجام دادن جراحی در رحم چون انجام سزارین و یا برداشتن فیبروم رحمی
روش های درمان آدنومیوز
چنان چه این بیماری آنقدر خفیف است که در بدن بیمار هیچ گونه علائمی را از خود بروز نداده، نیاز به درمان خاصی نیست ولی در صورت شدید بودن آن و ایجاد مشکل در عملکرد روزانه فرد، روش های زیر را برای درمان و رفع آن به کار می گیرند:
استفاده کردن از داروهای ضد التهابی
از جمله معروف ترین دارو های ضد التهابی می توان ایبوپروفن را معرفی کرد. دارو همانطور که باعث کم شدن درد ناشی از آن میشود میزان خونریزی دوران پریودی را نیز کم می کند.
داروهای ضد التهابی را باید دو یا سه روز پیش از آغاز پریودی شروع و در طول پریودی نیز آن را ادامه داد. زنانی که باردار هستند نمی توانند از این دارو ها استفاده کنند.
استفاده کردن از داروهای هورمونی
این داروها شامل داروهای خوراکی جهت پیشگیری از بارداری و همچنین داروهای استروژن خوراکی و یا تزریقی و یا دستگاه های ضد بارداری و استفاده از آنالوگ های GnRH چون لوپرولید است.
مصرف این داروهای هورمونی سعی در کنترل کردن میزان استروژن بدن دارند.
انجام دادن ابلیشن آندومتر
ابلیشن آندومتر تکنیکی است که با استفاده از آن آندومتر را تخریب کرده و از بین می برند. این روش به صورت سرپایی انجام میشود و فرد خیلی زود بهبودی خود را پیدا می‌کند ولی برای همه افراد مناسب نیست زیرا آدنومیوز به صورت عمیق در بافت های عضلات رشد می کند.
انجام دادن آمبولیزاسیون شریان های رحمی
با انجام آمبولیزاسیون سعی در آن دارند که از خونرسانی به عضلات درگیر جلوگیری کرده و موجب کم شدن آدنومیوز شوند.
این روش درمانی برای درمان فیبروم های رحمی نیز به کار گرفته میشود و برای انجام آن نیاز به یک شب بستری در بیمارستان است و جزو روش های کم تهاجمی بوده و از به وجود آمدن اسکار در رحم پیشگیری می کند.
رزونانس که به صورت مغناطیسی متمرکز فرا صوتی هدایت شده و یا MRgFUS
در این روش با استفاده از امواجی که متمرکز است و دارای قدرت بالایی بوده و به وجود آوردن گرما، موجب از بین بردن بافت مورد نظر می‌شوند. میزان گرما را با استفاده از تصویر تهیه شده از طریق ام آر آی، می توانند کنترل کنند.
به کارگیری این روش می‌دتوان علائم ناشی از آدنومیوز را کنترل نمود.
انجام هیسترکتومی
هیستروکتومی تنها روشی که با استفاده از آب می توان آدنومیوز را به طور کامل از بین برد، انجام جراحی و برداشتن کامل رحم است.
این روش جزو جراحی های سخت بوده و با انجام آن فرد دیگر نمی تواند باردار شود و در صورتی از این روش استفاده میشود که علائم ناشی از این بیماری بسیار شدید باشد.
